exw چیست؟ بسیاری از کسانی که در تجارت بینالمللی فعالیت دارند، با اصطلاح exw آشنا هستند؛ چراکه از قاعدههای مهم و رایج اینکوترمز محسوب میشود. قاعده exw با نظارت کامل بر فرآیندهای حمل و ارسال کالا، به تعیین مسئولیتها، مقررات مرتبط با تعاملات تجاری و هزینههایی که طرفین معامله باید تقبل کنند، میپردازد. اینکوترمز exw با تکیه بر قواعد گسترده و تقسیم وظایف، در تسهیل تجارت جهانی و روند حملونقل کالا تاثیر مهمی دارد. برای درک عمیق و همهجانبه قاعده exw و تمام شرایطی که پیشروی خریداران و فروشندگان کالای صادراتی قرار دارد، با ادامه مطلب همراه شوید.
شرایط استفاده از اینکوترمز exw
اولین قدم برای رسیدن به پاسخ سوال exw چیست، آگاهی از شرایطی است که امکان استفاده از اینکوترمز exw را به فروشندگان و خریداران میدهد. بهطور کلی، در این قاعده پرکاربرد اینکوترمز، بیشتر مسئولیتها برای خریداران تعریف شده است و فروشندگان با حداقل تعهدات و وظایف به تامین و ارسال کالای صادراتی میپردازند. بهعبارت دیگر، در قاعده EXW فروشندگان در زمینههایی چون بارگیری محموله، تقبل ریسکها و خطرات و همچنین پرداخت هزینهها، مسئولیتی در قبال مشتریان خود ندارند؛ این درحالی است که در کنار موارد ذکرشده، باقی فرآیندها و هزینهها نیز برعهده خریداران است.
وظایف فروشنده در exw چیست؟
همانطور که پیشتر و در بررسی پاسخ سوال exw چیست، اشاره شد، طبق این قاعده اینکوترمز بیشتر مسئولیتهای مرتبط با حملونقل کالا بردوش خریداران است. درست است که وظایف فروشندگان در این قاعده نسبتا محدود شده است؛ اما موظف به پیگیری برخی اقدامات هستند، مانند:
- فروشندگان باید طبق قرارداد توافق شده، کالا را آماده کنند.
- درصورت درخواست خریدار، فروشنده این وظیفه را دارد که مدارک مهمی چون اجازهنامهها، مجوزها، سند حمل کالا و… را تهیه کرده و به خریدار ارائه کند.
- در صورت تعیین زمان و محل تحویل کالا در قرارداد، فروشندگان باید تحویل کالا را در تاریخ مقرر و محل مشخص شده، انجام دهند. در غیر این صورت، فروشنده این اختیار را دارد که با بررسی شرایط و محاسبه زمان، تاریخ و مکان تحویل کالا را انتخاب کند.
- تا پیش از تحویل بار، فروشنده باید مسئولیت تمام هزینهها و ریسکهای مرتبط با آسیب یا گم شدن کالا را برعهده بگیرد.
- در صورتی که فروشنده در تعیین زمان و مکان تحویل کالا دارای اختیار باشد، باید اطلاعات لازم و صحیح را در اختیار طرف مقابل معامله قرار دهد.
وظایف خریدار در exw چیست؟
در بخشی دیگر از بررسی سوال exw چیست، باید به معرفی وظایف و تعهدات خریداران بپردازیم. در این قاعده پرکاربرد اینکوترمز، خریداران با مسئولیتهای بیشتری روبهرو هستند که بهمنظور جلوگیری از بروز ابهامات و مشکلات باید بهخوبی از آن آگاه باشند، از جمله:
- خریدار باید طبق قرارداد منعقد شده، هزینههای خرید کالا را بهطور کامل به فروشنده کالای صادراتی پرداخت کند.
- دریافت مجوز صدور کالا و پیگیری انجام تشریفات گمرکی با خریدار است.
- خریدار باید مطابق با آنچه در قرارداد قید شده است و یا طبق اطلاعاتی که فروشنده در اختیار او قرار داده است، برای تحویل کالا در تاریخ و مکان تعیین شده، آماده باشد.
- از زمانی که کالا از فروشنده تحویل گرفته شد، تمام هزینهها، ریسکها و مسئولیتها به خریدار انتقال داده میشود.
- خریدار این وظیفه را دارد که در قبال تحویل کالا، رسید یا مدرک تحویل را به فروشنده بدهد.
نحوه تقسیم هزینه در exw
همانطور که در پاسخ سوال وظایف طرفین معامله در قاعده exw چیست، بررسی شد، مسئولیت پرداخت تمام هزینهها از زمانی که کالا تحویل داده شود، باید خریدار است. درست است که اکثر هزینههای حملونقل کالا در قاعده exw برعهده خریدار محموله صادراتی است؛ اما بهتر است نگاهی به جزئیات هزینهها و طرف مسئول آن بیندازیم:
مسئول هزینههای خرید کالا:
خریدار مبلغ توافق شده را بهمنظور تامین و خرید کالا برای فروشنده واریز میکند. این مبلغ علاوه بر تامین کالا، شامل بستهبندی و دیگر هزینههای مرتبط با تولید و تامین کالا نیز میشود.
مسئول هزینههای حملونقل داخلی کالا:
فروشنده این وظیفه را دارد که کالای خریداری شده توسط مشتری را به او تحویل دهد؛ درحالی که برای تحویل کالا باید هزینههای زیر را تقبل کند:
- هزینههایی که برای حمل بار از محل تولید یا تامین(انبار) کالا تا محل بارگیری(مانند فرودگاه یا بندر) لازم است.
- هزینههایی که باید برای بارگیری محموله در وسیله حمل توافق شده(کشتی، هواپیما و…) پرداخت شود.
مسئول هزینههای گمرکی:
طبق قاعده اینکوترمز exw، خریدار موظف به پیگیری و پرداخت هزینه برای ترخیص محموله از محل گمرک کشور مبدا است؛ به این شکل، هزینههایی چون تعرفهها، عوارض، تهیه مستندات و مالیاتها نیز با خریدار کالا است.
مسئول هزینههای حملونقل بینالمللی کالا:
هزینههایی که باید برای حمل محموله تا مقصد نهایی پرداخت شود، برعهده خریدار خواهد بود. همچنین، مالیاتها، تعرفهها و عوارضی که باید برای ترخیص محموله در گمرک کشور مقصد پرداخت شود نیز از جمله وظایف خریدار تعریف شده است.
مسئول هزینه بیمه کالا:
طبق قاعده اینکوترمز exw، فروشندگان هیچ تعهدی برای پوشش بیمه کالا ندارند؛ بنابراین درصورت نیاز به بیمه کالا، خریدار باید اقدامات و هزینههای مرتبط با آن را تقبل کند.
نحوه تقسیم ریسک و بیمه در exw چگونه است؟
سوال exw چیست، باید با جنبههای مختلفی بررسی شود که یکی از مهمترین آنها با چگونگی تقسیم ریسک در این قاعده در ارتباط است. اینکوترمز exw مشخص کرده است که مسئول ریسک و جبران آن تا پیش از تحویل کالا، فروشنده است؛ درحالی که این مسئولیت با تحویل کالا به خریدار، به او منتقل خواهد شد. بهعبارت دیگر، جبران هرگونه خسارت و آسیب به محموله پس از تحویل بار، با مشتری است؛ بنابراین لازم است که اقداماتی برای محافظت از محموله و تضمین ایمنی کالا انجام شود.
همچنین، در تمام قراردادهای تجاری که بر اساس قاعده اینکوترمز exw منعقد میشود، تصمیمگیری برای لزوم استفاده از پوشش بیمه کالا و پرداخت هزینههای آن، در زیرمجموعه وظایف خریدار قرار دارد؛ به این شکل که فروشنده تعهدی برای بیمه کردن کالا در هیچکدام از فرآیندهای حملونقل کالای صادراتی را ندارد.
قوانین حمل و نقل کالا در exw چیست؟
مقررات حمل کالا در قاعده exw چیست؟ این سوال نیز از اصلیترین موضوعاتی است که برای موفقیت در تجارت بینالمللی و انعقاد قرارداد محکم بر پایه اینکوترمز exw باید از آن آگاه باشید. حملونقل کالا در اینکوترمز EXW از مسئولیتهای خریدار محسوب میشود؛ به این معنی که خریداران میتوانند با همکاری شرکتهای معتبر و فعال در زمینه حملونقل بینالمللی، برای دریافت کالای خریداری شده اقدام کنند. وقتی صحبت از مسئولیت حملونقل میشود، منظور تمام اقدامات و هزینههای مرتبط با آن مانند انتقال محموله، بارگیری و تخلیه بار است. بههمین دلیل میتوان گفت که طبق قاعده EXW، این خریدار است که باید تمام تدابیر لازم و اقدامات موردنیاز را برای حملونقل ایمن کالای صادراتی انجام دهد.
شرایط و محل تحویل کالا در exw چیست؟
شرایط تحویل کالا از جمله موارد مهمی است که باید در قراردادهای تجاری مبتنی بر اینکوترمز EXW بهطور دقیق تعیین شود. این قاعده بینالمللی بر این امر تاکید دارد که مسئول انتخاب محل دریافت بار، خریداران هستند؛ درمقابل فروشندگان باید طبق توافق، محموله را در مکان تعیین شده تحویل دهند. در صورتی که، در قرارداد exw صحبتی از محل تحویل بار نشده باشد، فروشنده این امکان را دارد که با درنظر گرفتن شرایط طرفین نقطه مناسبی را برای تحویل کالای خریداری شده انتخاب کند. از آنجایی که عدم تعیین نقطه دقیق تحویل بار با ریسکها و چالشهایی برای خریداران همراه است، بهتر است تعیین مکان تحویل کالا و شرایط مرتبط با آن را بهوضوح در متن قرارداد exw قید کنید.
تشریفات گمرکی در exw چگونه است؟
در ارائه پاسخ کامل و همهجانبه به سوال exw چیست، نوبت آن رسیده است که وظایف طرفین در زمینه انجام تشریفات گمرکی را بررسی کنیم. پیشتر اشاره شد که مسئولیتهای فروشندگان در قاعده اینکوترمز exw بهصورت حداقلی تعریف شده است؛ این امر در مسئولیت تشریفات گمرکی نیز بهچشم میخورد. انجام تشریفات گمرکی چه در کشور مبدا و چه در گمرک مقصد از وظایف خریدار است و باید تمام هزینهها و ریسکهای مرتبط با آن را نیز تقبل کند. لازم به ذکر است که در اغلب معاملات تجاری بر پایه exw، فروشندگان در زمینه انجام فرآیندهای تشریفات گمرک مبدا، به یاری خریداران میآیند؛ اما همچنان مسئول پرداخت هزینههای گمرکی خریداران هستند. تشریفات گمرکی برای صادرات کالا از کشور مبدا با اقداماتی همراه است، از جمله:
- دریافت پروانه صادرات
- انجام مراحل و فرآیندهای ترانزیت
- دریافت گواهینامه ایمنی کالا برای صادرات
- انجام فرآیند بازرسی(که قبل از بارگیری و حمل بار صورت میگیرد)
- انجام مراحل اعتبارسنجی
- دریافت گواهی مبدا
بهطور کلی، این خریدار است که باید تمام تشریفات گمرکی در گمرک مبدا و مقصد را انجام دهد و برای فروشندگان در قاعده exw در این زمینه مسئولیتی تعریف نشده است. در صورتی که فروشنده برای انجام مراحل ترخیص کالای صادراتی در گمرک مبدا به خریدار کمک کند، تمام اقدامات با مسئولیت و هزینه خریدار کالا انجام میشود.
شرایط بارنامه در exw چیست؟
بارنامه در واقع سند مهمی محسوب میشود که حامل خریدار یا همان شرکت حملکننده محموله صادراتی باید به فروشنده در ازای دریافت بار، تحویل دهد. ارزشمندی و اعتبار بارنامه زمانی مشخص میشود که اطلاعات مهم و دقیق در آن لحاظ شده باشد، مانند:
- مشخصات کامل و اطلاعات ضروری خریدار و فروشنده
- تمام اطلاعات لازم برای تعریف مشخصات اصلی کالا(تعداد، وزن، نوع و…)
- تاریخ دقیق تحویل بار
- مکان دقیق تحویل بار
- مشخصات حامل خریدار
- بیمه کالا
شرایط انجام بازرسی در exw
لزوم انجام بازرسی در قاعده exw چیست؟ مراحل بازرسی کالا در اصل بهمنظور تائید کالا بر اساس استانداردهای بازرسی صورت میگیرد. در بازرسی کالا در واقع به بررسی ویژگیهای محموله با درنظر گرفتن فاکتورهایی چون وزن، تعداد، کیفیت و اندازهگیری آن میپردازند. این مرحله به پیگیریها و پرداخت هزینههایی نیاز دارد که در اینکوترمز exw در جهت شفافسازی مسئولیتها به این موضوع نیز پرداخته شده است. در این قاعده، مسئول انجام فرآیندهای مرتبط با بازرسی کالا و هزینههای آن، خریدار شناخته میشود؛ به این شکل که فروشندگان هیچگونه تعهدی در برابر بازرسی کالا برعهده ندارند.
اصول تنظیم قرارداد exw
پرسش exw چیست، با پاسخهای زیادی همراه است که هرکدام از آنها به بررسی جنبههای مهمی از اینکوترمز exw میپردازند. در این میان، آگاهی از اصولی که برای تنظیم قرارداد exw ضروری بهشمار میرود، اهمیت دوچندانی دارد؛ چراکه این قرارداد در واقع برای تعریف مسئولیتهای طرفین، مراحل حملونقل، مسئول پرداخت هزینههای پیشرو و بسیاری جزئیات کلیدی منعقد میشود. توصیه میشود برای کاهش ریسکهای احتمالی و بروز مشکلات در فرآیند تجارت بینالمللی، این موارد را در تنظیم قرارداد EXW با جزئیات دقیق درنظر بگیرید:
- فاکتورهایی چون قطعیت و وضوح را در قرارداد لحاظ کنید:
وضوح به این معناست که تمام مسئولیتهای طرفین باید با ذکر جزئیات و بهصورت همهجانبه در قرارداد تعریف شود. این امر به افزایش آگاهی طرفین در جهت پیگیری مسئولیتهایشان کمک میکند. قطعیت نیز از جمله فاکتورهایی است که ابهامات وظایف را کاهش میدهد؛ چراکه بهطور دقیق مشخص میکند که انجام یک اقدام خاص بهصورت ویژه و منحصر با خریدار است یا فروشنده. - مسئول کنترل و پرداخت هزینهها را تعیین کنید:
در قرارداد exw باید بهوضوح مشخص شود که هریک از هزینههایی که باید از ابتدا تا انتهای مراحل حملونقل بینالمللی کالا پرداخت شود، چه کسی است. همچنین، باید با پیشبینی هزینههای جانبی و احتمالی، مسئولیت پرداخت آن را برای خریدار یا فروشنده تعریف کنید. - در تنظیم قرارداد exw منعطف باشید:
زمانی که در حال انعقاد قرارداد exw هستید، فاکتور انعطافپذیری را فراموش نکنید؛ بهعبارت دیگر شما باید به طرف مقابل این فرصت را بدهید تا بر اساس نیازها و الویتهایش به انتخاب شرکت حملکننده، روش حملونقل، مسیرهای حمل کالا و دیگر موارد بپردازد. این کار در تنظیم قرارداد بر اساس نیازهای مهم و کلیدی تاثیر قابلتوجهی دارد. - تا حد امکان ریسکها را کاهش دهید:
بهطور کلی، با تنظیم دقیق و استاندارد قرارداد اینکوترمز exw، بیشتر مسیر را در جهت کاهش ابهامات و ریسکها طی خواهید کرد؛ اما بهتر است در پیشبینی ریسکها دقیقتر و حساستر عمل کنید. بهعنوان مثال، تدابیری برای تامین امنیت کالا و جلوگیری از آسیب آن بیندیشید و در متن قرارداد به آن اشاره کنید.
مدارک مورد نیاز برای فروشنده و خریدار در exw
نوبت آن رسیده است که در پاسخ پرسش exw چیست، به مدارکی که باید برای حملونقل بیدردسر و قانونی کالا ارائه شود نیز اشاره کنیم. مقررات بینالمللی برای حمل کالا با تکیه بر اینکوترمز exw به تهیه مدارک و مستندات و ارائه بهموقع آن هم از سوی فروشنده و هم خریدار نیاز دارد؛ بنابراین حتما برای آمادهسازی این مدارک مهم تلاش کنید:
- فاکتور فروش:
از اصلیترین مدارکی که در تمام معاملات تجاری مهم تلقی میشود، فاکتور فروش است؛ چراکه در واقع تائیدیهای برای فروش محموله صادراتی به خریداران بهشمار میرود. اطلاعات کالا، مشخصات آن، قیمت هر واحد کالا، قیمت تمام شده و همچنین شرایط پرداخت از موارد مهمی است که باید در فاکتور فروش قید شود. - پکینگ لیست:
از دیگر مدارکی که طبق قاعده exw باید فروشنده آن را تهیه کند، پکینگ لیست نام دارد. این سند در تمام مراحل حملونقل کالا کاربرد دارد؛ چراکه اطلاعاتی درباره وضعیت و مشخصات کالا ارائه میکند. جزئیاتی که در پکینگ لیست بهچشم میخورد شامل اندازه و وزن کالا، نوع بستهبندی و دیگر موراد مرتبط است. - گواهینامه بارگیری:
این سند مهم بهویژه هنگام ترخیص کالا و پیگیری فرآیندهای مختلف قانونی استفاده میشود. گواهینامه بارگیری در واقع سندی است که تائید میکند محموله توسط حملکننده، بارگیری و تحویل گرفته شده است. - مستندات گمرکی:
این مستندات شامل مدارکی است که برای ترخیص کالا در هر دو گمرک کشور مبدا و مقصد نیاز است.
مزایا و معایب اینکوترمز exw
در تعریف exw چیست، به بررسی مسئولیتهای مهمی که هریک از طرفین معاملات تجاری برعهده دارند، اشاره کردیم. این تقسیم وظایف با مزایای و معایبی برای هم فروشندگان و هم خریداران همراه است که بهتر است از آنها مطلع باشید، از جمله:
مزایای exw برای خریداران:
- امکان کنترل بیشتر و نظارت دقیقتر بر مراحل حملونقل کالا
- شفافیت در هزینههای پیشرو و فرصت مدیریت آن
- امکان انتخاب حامل
- امکان تعیین تاریخ و محل دقیق تحویل محموله با توجه به شرایط خود
- امکان مذاکره با فروشنده برای رسیدن به قیمت پائینتر؛ چراکه فروشنده برای حملونقل کالا ملزم به پرداخت هیچ هزینهای نیست.
مزایای exw برای فروشندگان:
- داشتن حداقل مسئولیت
- عدم تعهد برای انجام تشریفات گمرکی و پیگیری فرآیندهای مرتبط با حملونقل
- عدم نیاز به تسلط بر قوانین گمرکی کشور مقصد و مقررات حملونقل
- نداشتن تعهد در پرداخت هزینهها و تقبل ریسکها
معایب exw برای خریداران:
- هزینههای بالای حملونقل
- داشتن مسئولیت بالا در تمام مراحل مانند بارگیری، تشریفات گمرکی، بازرسی کالا، بیمه و…
- تقبل ریسک بالا برای حملونقل کالا
معایب exw برای فروشندگان:
- نداشتن کنترل بر فرآیندهای حملونقل کالا
- عدم اطلاع از تحویل بهموقع محموله به خریدار
نکات مهم در اینکوترمز exw
حالا که بهطور کامل به پاسخ سوال exw چیست، رسیدید، بهتر است برخی نکات کلیدی که در استفاده موفقیتآمیز از اینکوترمز exw به شما کمک میکند را نیز بهخاطر بسپارید، مانند:
- خریدارانی که به انجام معاملات تجاری به روش exw میپردازند، باید توانایی مدیریت همهجانبه و کامل فرآیندهای حملونقل کالا و همچنین ترخیص آن در هر دو گمرک را داشته باشند؛ چراکه تمام مسئولیتها برعهده آنها خواهد بود.
- خریداران باید در کنار پرداخت هزینههای خرید کالا، توانایی تامین تمام هزینههای حمل و ترخیص کالا را داشته باشند؛ چراکه مسئول پرداخت تمام هزینهها در قاعده exw، خریداران هستند.
- از آنجایی که مسئولیت ریسک با خریداران است؛ توصیه میشود حتما برای استفاده از پوشش بیمهای اقدام کنید.
- تمام مجوزها و مستندات باید توسط خریداران تهیه شود؛ بنابراین اگر توانایی دریافت مجوزهای صادرات کالا را ندارید، اینکوترمز exw برای شما مناسب نیست.
سخن پایانی
Exw چیست؟ این قاعده مهم و پرکاربرد در اینکوترمز با شفافسازی مسئولیتها به کمک طرفین معاملات تجارت جهانی بهمنظور حملونقل کالا میپردازد. از آنجایی که اینکوترمز exw از رایجترین قواعد بینالمللی حمل کالا در میان فعالین تجارت جهانی بهشمار میرود، در این مطلب راهنمای کاملی برای آگاهی از قواعد و دستورالعملهای exw ارائه کردیم. همچنین میتوانید برای دریافت اطلاعات تخصصیتر درباره اینکوترمز exw و راهکارهایی برای تنظیم قراردادهای تجاری سودآور، به سامانه دریچه تجارت مراجعه کنید.
سوالات متداول
در اینکوترمز exw بیشترین مسئولیت با کدام طرف است؟
در قاعده exw بیشتر مسئولیتها برای خریداران تعریف شده است و فروشندگان با حداقل تعهدات و وظایف به تامین و ارسال کالای صادراتی میپردازند.
در اینکوترمز exw چه کسی مسئول انجام تشریفات گمرکی برای کالای صادراتی است؟
در قاعده exw، انجام تشریفات گمرکی چه در کشور مبدا و چه در گمرک مقصد از وظایف خریدار است و باید تمام هزینهها و ریسکهای مرتبط با آن را نیز تقبل کند.
اهمیت تعیین محل دقیق تحویل کالا در اینکوترمز exw چیست؟
از آنجایی که عدم تعیین نقطه دقیق تحویل بار با ریسکها و چالشهایی برای خریداران همراه است، بهتر است تعیین مکان تحویل کالا و شرایط مرتبط با آن را بهوضوح در متن قرارداد exw قید کنید.

