برخی کسب و کارها تنها در شرایطی از اینکوترمز ddp بهره میگیرند که جابهجایی محموله از مسیر هوایی یا دریایی انجام شود. این شیوه برای خریدار مزایای زیادی به همراه دارد، زیرا او را از بخش عمدهای از هزینهها، خطرات احتمالی و مسئولیتها معاف میکند.
با وجود این، چنین توافقی برای فروشنده چندان آسان نیست؛ چرا که در صورت مدیریت ناکارآمد فرآیند، سود حاصل از معامله میتواند به سرعت کاهش یابد. اگر در فکر فعالیت در بازارهای بینالمللی هستید، مطالعه این مطلب دید جامعی از جنبههای گوناگون DDP در اختیارتان قرار خواهد داد. با ما همراه باشید.
تعریف دقیق ddp
اصطلاح Delivered Duty Paid یا به اختصار DDP به روشی از تحویل کالا اشاره دارد که در آن فروشنده متعهد میشود تمامی هزینهها و خطرات مرتبط با حمل و نقل را تا لحظه رسیدن محموله به مقصد نهایی بر عهده گیرد. این شیوه که بیشتر در بازرگانی بینالمللی به کار میرود، از سوی «اتاق بازرگانی بینالمللی» معرفی و استانداردسازی شده تا چارچوب واحدی برای شیوههای حمل در سطح جهانی ایجاد کند.
شرایط استفاده از اینکوترمز ddp
در چارچوب قاعده DDP، مقررات مشخصی برای نحوه تحویل، محل تحویل، هزینهها، ترخیص کالا و موارد جانبی تعریف شده است:
- شیوه تحویل کالا:
در این قاعده، فروشنده موظف است کالا را به مقصد تعیینشده برساند. این مقصد میتواند صرفاً نام یک شهر یا بندر باشد و یا در صورت توافق طرفین، نقطه دقیقتری در همان محل مشخص شود. تفاوت اصلی اینکوترمز ddp با بسیاری از قواعد دیگر این است که تحویل باید همراه با انجام کامل تشریفات گمرکی و پرداخت تمامی حقوق و عوارض مرتبط در کشور مقصد صورت گیرد. - محل تحویل:
مکان تحویل همان مقصد ذکرشده در قرارداد است. در صورتی که توافقی جزئیتر وجود داشته باشد، ممکن است محل دقیق تحویل نیز به طور واضح تعیین گردد. - هزینهها:
مطابق مقررات، بخش عمده مخارج در اینکوترمز ddp بر عهده فروشنده است. این شامل هزینههای حمل، ترخیص و عوارض گمرکی میشود که فروشنده باید پیش از تحویل پرداخت کند. - ترخیص کالا:
در این روش، مسئولیت انجام مراحل ترخیص کالا به طور کامل بر دوش فروشنده است و این موضوع به روشنی در تعهدات او ذکر شده است. - بیمه و سایر موارد:
هیچ یک از طرفین تعهدی برای بستن قرارداد بیمه در قبال دیگری ندارند. با این حال، اگر فروشنده برای تهیه بیمهنامه به اطلاعات خاصی نیاز داشته باشد، خریدار موظف است این اطلاعات را در اختیار او بگذارد.
وظایف فروشنده در ddp چیست؟
در اینکوترمز ddp، بخش عمده مسئولیتها و تعهدات بر عهده فروشنده است و او موظف است تمامی مراحل از آمادهسازی کالا تا تحویل در مقصد را مدیریت کند. مهمترین وظایف او عبارتند از:
- آمادهسازی و برچسبگذاری کالا: فروشنده باید کالا را بهگونهای بستهبندی کند که در طول مسیر سالم بماند و تمامی برچسبها و علائم شناسایی لازم برای حمل و نقل بر روی آن درج شود.
- برنامهریزی و اجرای حمل و نقل: هماهنگی برای انتقال کالا از مبدأ تا مقصد نهایی بر عهده فروشنده است. این شامل انتخاب وسیله حمل مناسب، بارگیری در مبدأ و تخلیه در مقصد میشود.
- بیمهگذاری محموله: فروشنده باید محموله را تحت پوشش بیمهای قرار دهد که تمامی خطرات احتمالی در طول مسیر تا لحظه تحویل را پوشش دهد.
- ترخیص در گمرک مبدأ: تمامی مراحل و هزینههای مربوط به ترخیص کالا از کشور صادرکننده بر دوش فروشنده است.
- انجام تشریفات گمرکی در مقصد: پرداخت عوارض، مالیاتها و تکمیل کلیه مراحل قانونی ورود کالا به کشور مقصد نیز بخشی از مسئولیتهای فروشنده در این قاعده است.
- تحویل در مکان توافقشده: کالا باید دقیقاً به محلی که در قرارداد مشخص شده، تحویل داده شود. این مکان معمولاً محل کسب و کار یا انبار خریدار است.
- ارائه مستندات مرتبط: در اینکوترمز ddp فروشنده باید تمام اسناد مورد نیاز مانند فاکتور فروش، مدارک حمل، اسناد گمرکی و بیمهنامه را به خریدار تحویل دهد تا روند دریافت کالا بدون مشکل انجام شود.
- آمادهسازی و بستهبندی محموله: فروشنده موظف است کالا را به شکل ایمن بستهبندی کرده و برچسبهای لازم برای شناسایی و حمل صحیح آن را درج کند.
- هماهنگی با شرکت حمل و نقل: برای انتقال کالا، فروشنده باید با یک شرکت حمل و نقل مناسب قرارداد بسته و کلیه مراحل جابهجایی را برنامهریزی کند.
- ترخیص در گمرک کشور مبدأ: خروج کالا از کشور صادرکننده بر عهده فروشنده است و او باید همه هزینهها و تشریفات مربوط به ترخیص را انجام دهد.
- ارسال بینالمللی: محموله از طریق مسیر حمل انتخابی (هوایی، دریایی یا زمینی) به کشور مقصد فرستاده میشود.
- انجام امور گمرکی در مقصد: فروشنده مسئول تکمیل تمام مراحل قانونی ورود کالا به کشور مقصد، از جمله پرداخت مالیاتها و عوارض گمرکی است.
- تحویل در مکان توافقشده: پس از انجام تمام تشریفات، کالا در محل مشخصشده در قرارداد به خریدار تحویل داده میشود.
وظایف خریدار در ddp چیست؟
در چارچوب اینکوترمز ddp، تعهدات خریدار نسبت به فروشنده محدود است اما همچنان مسئولیتهایی دارد که باید رعایت کند:
- پرداخت بهای معامله: خریدار باید مبلغ توافقشده در قرارداد را طبق شرایط تعیینشده به فروشنده بپردازد.
- دریافت محموله در مقصد: پس از رسیدن کالا به محل تعیینشده، خریدار موظف است آن را تحویل بگیرد و اقدامات لازم برای تخلیه را انجام دهد.
- کنترل محدود بر فرآیند حمل و ترخیص: از آنجا که بیشتر امور حمل و نقل و گمرکی در این قاعده بر عهده فروشنده است، خریدار دخالت چندانی در این مراحل ندارد و ناچار است به عملکرد فروشنده اعتماد کند.
- پرداخت مخارج پس از تحویل: هزینههایی که پس از تحویل کالا ایجاد میشود، همچون انبارداری یا جابهجایی داخلی، بر عهده خریدار خواهد بود.
- پذیرش ریسکهای محلی: بعد از تحویل، مسئولیت هرگونه خطر یا خسارت در محل مقصد، مانند آسیب یا سرقت، متوجه خریدار است.
نحوه تقسیم هزینه در ddp
در اینکوترمز ddp، تمامی مخارج مرتبط با کالا تا لحظه تحویل آن، از جمله هزینههای حمل و نقل و انجام تشریفات گمرکی (در صورت وجود)، بر عهده فروشنده است. پس از آنکه کالا به خریدار تحویل داده شد، پرداخت هرگونه هزینه مرتبط با آن بر دوش خریدار خواهد بود. در صورتی که خریدار از انجام تعهدات خود کوتاهی کند، باید تمامی هزینههای اضافی ناشی از این قصور را نیز بپردازد.
نحوه تقسیم ریسک و بیمه در ddp چگونه است؟
در روش تحویل DDP، مسئولیت بیمه کالا به طور مستقیم بر عهده هیچ یک از طرفین نیست. فروشنده موظف به عقد قرارداد بیمه برای خریدار نیست و خریدار نیز مسئولیت بستن بیمه برای فروشنده ندارد. با این حال، اگر فروشنده برای تهیه پوشش بیمهای به اطلاعاتی نیاز داشته باشد، خریدار باید آن اطلاعات را فراهم کند.
مسئولیت خسارت یا آسیب به کالا تا زمان تحویل نیز، بر عهده فروشنده باقی میماند و ریسک او در همان لحظهای پایان مییابد که خریدار کالا را دریافت کند. پس از تحویل، تمامی خطرات و مسئولیتهای مرتبط با کالا به خریدار منتقل میشود.
قوانین حمل و نقل کالا در ddp چیست؟
در اینکوترمز ddp، مسئولیت حمل و نقل کالا به طور کامل بر عهده فروشنده است و خریدار هیچ تعهدی در قبال بستن قرارداد حمل یا پرداخت هزینههای مربوط به آن ندارد. همچنین، قرارداد بیمه باربری نیز بر عهده خریدار نیست، اما در صورتی که فروشنده برای تأمین پوشش بیمهای به اطلاعاتی نیاز داشته باشد، خریدار موظف است این اطلاعات را در اختیار او قرار دهد. علاوه بر این، خریدار باید اسناد حمل و تحویل کالا که توسط فروشنده ارائه شده است را دریافت و قبول کند.
تشریفات گمرکی در ddp چگونه است؟
در اینکوترمز ddp، در صورتی که فروشنده درخواست کند، خریدار موظف است با تأمین اسناد و اطلاعات مورد نیاز و بر اساس ریسک و هزینه فروشنده، مراحل تشریفات گمرکی را انجام دهد. این شامل تشریفات گمرکی صادرات در کشور مبدأ، مراحل گمرکی در مسیر حمل و نقل و همچنین تشریفات گمرکی در کشور مقصد میشود.
اصول تنظیم قرارداد ddp
در تنظیم قرارداد DDP، اصول و موارد مهم شامل موارد زیر هستند:
- تعهدات و هزینهها
- مسائل گمرکی و مالیاتها
- محل و زمان تحویل کالا در کشور مقصد
- مدیریت ریسک و بیمه کالا
- کنترل و بازرسی کالاها
- پیچیدگیهای اجرایی و فرایندهای عملیاتی
- هماهنگی و مستندسازی کامل
- قابلیت مذاکره و توافقات ویژه بین طرفین برای برخی هزینهها یا مسئولیتها
مدارک مورد نیاز برای فروشنده و خریدار در ddp
در فرآیند استفاده از اینکوترمز ddp، ارائه و نگهداری مدارک مختلف برای فروشنده و خریدار ضروری است. این مدارک شامل فاکتور تجاری، لیست بستهبندی، گواهی مبدا، مجوزهای صادراتی، گواهی بیمه و بارنامههای دریایی یا هوایی میشوند.
مزایا و معایب اینکوترمز ddp
استفاده از DDP دارای مزایا و معایب مشخصی برای هر دو طرف معامله است:
مزایا:
- از دید خریدار، این روش باعث کاهش ریسک و مسئولیت میشود، زیرا فروشنده تمامی مراحل حمل و نقل و هزینهها را مدیریت میکند.
- خریدار میتواند از دریافت کالا بدون دردسر و با امنیت بالا اطمینان حاصل کند.
- با توجه به پرداخت هزینهها توسط فروشنده، فرآیند خرید سادهتر و قابل پیشبینیتر میشود و خریدار از همان ابتدا از تمامی هزینهها اطلاع دارد.
- برای فروشنده، اینکوترمز ddp تضمین میکند که کالا با رعایت استانداردهای حمل و نقل بینالمللی به مقصد برسد و مسئولیت تحویل ایمن کالا بر عهده اوست که میتواند اعتماد مشتریان را جلب کند.
معایب:
- فروشنده با بار هزینههای سنگین و مدیریت کامل فرآیند حمل و نقل مواجه است که میتواند حاشیه سود او را کاهش دهد.
- ریسک تاخیر در تحویل به دلیل پیچیدگیهای گمرکی یا بازرسیهای احتمالی افزایش مییابد و ممکن است هزینههای اضافی برای انبارداری یا تخلیه کالا ایجاد شود.
- فروشنده باید با قوانین گمرکی کشورهای مختلف آشنا باشد که مدیریت آن زمانبر و پیچیده است.
- از سوی دیگر، خریدار ممکن است با قیمت بالاتر مواجه شود، زیرا همه هزینهها در قیمت نهایی محاسبه شدهاند که این مسئله میتواند باعث کاهش تمایل به خرید شود.
سخن آخر
اینکوترمز ddp یکی از جامعترین و پرکاربردترین ترمهای بازرگانی بینالمللی به شمار میرود که نقش بسیار مهمی در تعیین دقیق مسئولیتها، هزینهها و ریسکها در فرآیند حمل و نقل کالا ایفا میکند. این قاعده با شفافسازی تعهدات فروشنده و خریدار، امکان پیشبینی بهتر هزینهها و کاهش مشکلات ناشی از اختلافات در مسیر تجارت بینالمللی را فراهم میکند. استفاده هوشمندانه از DDP میتواند اطمینان حاصل کند که کالاها با ایمنی و به موقع به مقصد میرسند و تعاملات تجاری با اعتماد و هماهنگی بیشتری انجام میشود.
برای شرکتها و فعالان بازار که به دنبال سادهسازی فرایندهای بازرگانی و بهرهگیری از مزایای تجارت بینالمللی هستند، سامانه دریچه تجارت یک ابزار کاربردی و کامل به شمار میرود. این سامانه با هدف ایجاد تجارت بیواسطه کالای صنعتی، همیاری پایاپای صنعتگران در راستای رفع نیازهای بازرگانی داخلی و خارجی، تأمین کالا و تجهیزات، بازاریابی، فروش و صادرات محصولات طراحی شده است و میتواند به عنوان یک راهکار عملی برای مدیریت هوشمندانه تجارت و بهرهوری از اصول اینکوترمز DDP مورد استفاده قرار گیرد.
سوالات متداول
DDP چیست و چه تفاوتی با سایر اینکوترمزها دارد؟
DDP یا Delivered Duty Paid نوعی تحویل بینالمللی است که در آن فروشنده مسئولیت کامل حمل و نقل کالا تا مقصد، انجام تشریفات گمرکی و پرداخت هزینههای مربوط به مالیات و عوارض را بر عهده دارد. تفاوت اصلی آن با سایر اینکوترمزها این است که در DDP، بیشترین مسئولیت و ریسک بر دوش فروشنده است.
چه مدارکی برای انجام معاملات DDP نیاز است؟
مدارک معمول شامل فاکتور تجاری، لیست بستهبندی، گواهی مبدا، مجوز صادرات، گواهی بیمه و بارنامه دریایی یا هوایی است. این مدارک برای ترخیص کالا و اثبات مالکیت و مسیر حمل ضروری هستند.
وظایف خریدار در DDP چیست؟
در این نوع قرارداد، خریدار مسئولیت محدودی دارد و تنها موظف است مبلغ قرارداد را پرداخت کند، کالا را در محل تعیینشده تحویل بگیرد و پس از تحویل، هرگونه ریسک و هزینه اضافی محلی را برعهده گیرد.
آیا میتوان مفاد DDP را در قرارداد اصلاح کرد؟
بله، اینکوترمز صرفاً یک چهارچوب کلی فراهم میکند و طرفین معامله میتوانند با توافق یکدیگر، برخی شرایط و مسئولیتهای DDP را متناسب با نیاز خود تغییر دهند.
هزینهها و ریسکها چگونه تقسیم میشوند؟
تا زمان تحویل کالا، فروشنده تمام هزینهها و ریسکهای مربوط به حمل و نقل، گمرک و مالیاتها را بر عهده دارد. پس از تحویل، ریسک و هزینههای ناشی از نگهداری یا آسیب کالا به خریدار منتقل میشود.
آیا استفاده از DDP محدود به حمل و نقل دریایی است؟
خیر، ترم DDP برای انواع روشهای حمل و نقل مانند زمینی، هوایی، دریایی و حتی حمل و نقل ترکیبی قابل استفاده است و محدود به یک مسیر خاص نیست.
مزایا و معایب استفاده از DDP چیست؟
مزایا شامل تحویل ایمن و بدون دغدغه برای خریدار، شفافیت هزینهها و افزایش اعتماد مشتری است. معایب شامل بار مالی و اجرایی سنگین برای فروشنده، پیچیدگی قوانین گمرکی کشورهای مختلف و احتمال افزایش هزینه نهایی برای خریدار است.
