اینکوترمز DES مخفف Delivered Ex Ship و به معنای تحویل کالا روی عرشه کشتی است. این ترم تحویل مشخص می‌کند که فروشنده مسئول حمل و نقل کالا به بندر مقصد است. این اصطلاح تنها زمانی استفاده می‌شود که کالاها از طریق دریا، آب‌راه داخلی یا ترکیب این دو تحویل داده شوند. محموله با کشتی، به بندر مقصد منتقل می‌شود.
شرایط معامله در ترم DES
قرارداد اینکوترمز DES، شامل شرایط مختلف معامله می‌شود، مانند:
- زمان تحویل
- مکان تحویل
- هزینه‌ها
- انتقال ریسک
- حمل و نقل و بیمه
در ادامه به توضیح تعهدات دو طرف در معامله به‌وسیله این ترم تحویل می‌پردازیم.
تعهدات خریدار و فروشنده در اینکوترمز DES
مانند تمام اینکوترمزها، ترم DES برای دو طرف معامله، وظایف و تعهداتی تعریف کرده است که در این بخش هر کدام از آن‌ها را توضیح داده‌ایم.
تأمین کالا
فروشنده موظف است کالا را طبق قرارداد برای خریدار تهیه کند و در مقابل، خریدار وظیفه دارد به شکلی که توافق شده است، هزینه آن را پرداخت کند.
تحویل
تحویل در عرشه کشتی (در مقصد)، به صورت تخلیه نشده و در محل مشخص انجام می‌شود. خریدار موظف است که محموله را در زمان و مکان مشخص شده، از فروشنده تحویل بگیرد.
حمل و بیمه
بارگیری و حمل کالا تا مقصد برای تحویل از کشتی (بندر مقصد تعیین شده)، با تمام هزینه‌ها بر عهده فروشنده است. پرداخت هزینه بیمه و باربری نیز از وظایف او است. پس از تحویل کالا به شکلی که پیش‌تر گفته شد، مسئولیت‌ها با خود خریدار خواهند بود. به عبارت دیگر وظایف فروشنده در این اصطلاح مانند CIF است.
انتقال ریسک
تا زمان تحویل محموله به صورت مقتضی، خطر از بین رفتن یا آسیب دادن کالا به عهده فروشنده است. زمانی‌که کالا را با شرایط مذکور تحویل بدهد، ریسک‌ها از او به خریدار منتقل می‌شوند.
اعمال تشریفاتی
انجام امور گمرک، تشریفات اداری، ارائه مدارک گمرکی و ترخیص کالا، به‌طور کامل برعهده خریدار است. فروشنده از نظر قانونی، ملزم به انجام تشریفات گمرکی واردات و صادرات یا ترانزیت کالا نیست و فقط کافی است بارنامه و لیست کالا ها و دیگر مدارکی که در اختیار دارد را به خریدار بدهد.
مدارک و اطلاع‌رسانی
فروشنده موظف است اسناد و مدارک مورد نیاز را تهیه کند و هنگام تحویل کالا، آن‌ها را نیز همان‌طور که پیش‌تر گفته شد در اختیار خریدار قرار دهد. علاوه بر این فروشنده و خریدار هر دو ملزم هستند که در رابطه با موارد مورد نیز طرف دیگر به او اطلاعات کافی را بدهند.
تغییرات اینکوترمز و حذف ترم DES
در اینکوترمز 2010، تغییرات اساسی در گروه D ایجاد شد. یکی از این تغییرات حذف چند اینکوترمز از جمله ترم DES بود. تعداد قواعد در این سال از سیزده به یازده مورد کاهش یافت. اینکوترمزهایی که در این سال جایگزین شدند، تمام موارد ترم‌های قبلی را در بر می‌گیرند. برای مثال DAT با گنجاندن واژه Terminal در خود، ترم DES و DEQ را نیز در برگرفت.
اما در هر حال به طور کلی، هنوز معامله‌گرانی هستند که این ترم تحویل برایشان کاربردی است و از آن استفاده می‌کنند. باید توجه داشته باشید که در صورت استفاده از هر اینکوترمز قدیمی‌تر، نیاز است که در قرارداد آن را به وضوح ذکرکنید.
ویژگی‌های کلیدی اینکوترمز DES
اینکوترمز DES با وجود این که در لیست جدید اینکوترمزها موجود نیست، ویژگی‌هایی دارد که نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد. این خصوصیات عبارتند از:
تحویل
شرایط چگونگی تحویل کالا، در این ترم تحویل، یکی از کامل‌ترین توضیحات را دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- روی عرشه کشتی
- ترخیص نشده
- در محل مقرر
- در زمان مقرر
بیمه
بیمه کالا در این مورد به خوبی توضیح داده شده است. به این معنا که فروشنده عهده‌دار آن است و تا مقصد نهایی، بیمه و هزینه‌های آن را باید تقبل کند.
ترخیص کالا
این قانون، برای ترخیص کالا قواعد واضحی تعیین کرده است و آن را به‌طور مشخص برعهده خریدار می‌داند. در واقع فروشنده هیچ وظیفه‌ای در رابطه با ترخیص کالا ندارد.
هزینه‌ها
هزینه‌هایی که هر کدام از دو طرف، ملزم به پرداخت آن‌ها هستند، به شرح زیر است:
خریدار
- تخلیه کالا از کشتی
- ترخیص کالا و واردات
فروشنده
- حمل کالا با کشتی تا بندر مقصد
- هزینه بیمه
اینکوترمز DES به‌طور دقیق حقوق و وظایف فروشنده و خریدار را مشخص می‌کند، و جزئیات مربوط به تحویل، هزینه‌ها، بیمه و ترخیص کالا را مورد بررسی قرار می‌دهد. با این که اینکوترمز DES در لیست جدید 2010 به‌طور رسمی حذف شده است، اما هنوز جای خود را در تعاملات تجاری دارد و می‌تواند به‌عنوان یک ابزار مهم در معاملات بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد. این توضیحات می‌تواند به شناخت بهتر این اینکوترمز و کاربرد آن در تجارت بین‌المللی کمک کند.
برای هر معامله بین‌المللی، اهمیت ویژه‌ای دارد که دو طرف معامله از شرایط اینکوترمزها آگاه باشند و آن‌ها را به طور دقیق در قرارداد خود ذکر کنند. با اطلاع دقیق از وظایف و تعهدات هر دو طرف، احتمال بروز ابهامات و مشکلات در طول معامله به حداقل می‌رسد.
پس از بررسی جزئیات و اصول اینکوترمز DES، و هم‌چنین بررسی کامل شرایط خود و طرف دیگر معامله، قادر به تصمیم‌گیری رد رابطه با استفاده از این ترم تحویل هستید. این اینکوترمز برای بسیاری از معامله‌گران مفید واقع شده و همواره در معاملات بین‌المللی از آن استفاده می‌کنند.
