اینکوترمز DEQ، از گروه D محسوب می‌شود و به معنای تحویل کالا روی اسکله در بندر مقصد است. این قاعده از اصطلاحات اینکوترمز، مخفف عبارت Delivered Ex Quay است. تحویل سواحل دریایی (نام بندر مقصد) یک اصطلاح قانونی است که توسط اتاق بازرگانی بین‌المللی (ICC)، در رابطه با شرایط تجاری بین‌المللی منتشر شده به‌طور دقیق تعریف شده است.
در اینکوترمز DEQ فروشنده، کالا را از کشتی به اسکله منتقل و عوارض آن را پرداخت می‌کند. در نهایت آن را به مشتری تحویل می‌دهد. عبارت DAT به‌عنوان جایگزین اینکوترمز DEQ می‌تواند استفاده شود چراکه موارد گسترده‌تری را در بر می‌گیرد. در این مقاله به‌طور کامل به تحویل در اسکله (عوارض پرداخت شده) (بندر مقصد تعیین شده) پرداخته‌ایم و تمام نکات و موارد مربوط به آن را توضیح داده‌ایم.
قانون DEQ چیست؟
تحویل در اسکله Delivered Ex Quay یکی از اینکوترمزهای مورد استفاده در تجارت بین‌المللی است که نقطه نهایی تحویل کالا را تا مرحله تخلیه در بندر مشخص شده تعیین می‌کند. طبق این شرایط، فروشنده مسئولیت حمل و نقل کالا تا رسیدن به بندر بارگیری را بر عهده دارد. به این معنا که فروشنده موظف است کالا را به بندر منتقل کند و تا زمان تخلیه کالا در آن‌جا، مسئولیتها برعهده فروشنده است.
شرایط معامله در اینکوترمز DEQ
معاملات بین‌المللی، مراحل و شرایطی دارند که قانون DEQ مانند تمام اینکوترمزهای دیگر، این شرایط را مشخص کرده است. این اصطلاح، تنها زمانی کاربرد دارد که از حمل و نقل دریایی یا آبراه داخلی استفاده شود. در ادامه به شرایطی که اینکوترمز DEQ مشخص کرده است اشاره کرده‌ایم:
مکان تحویل کالا
در این مورد از اصطلاحات اینکوترمز، مکان تحویل دادن کالا توسط فروشنده، اهمیت بالایی دارد. می‌توان گفت مهم‌ترین موضوع در این ترم تحویل، جایی است که تحویل انجام می‌گیرد. کالای مورد نظر فروشنده باید در بندر معین شده، به‌صورت آماده برای تخلیه تحویل داده شود.
زمان تحویل کالا
این مورد که عملیات تحویل کالا طی زمان مشخص شده، انجام شود از دیگر مواردی است که اهمیت بالایی در اینکوترمز DEQ دارد. زمان همواره از امور مهم اینکوترمز محسوب می‌شود.
انتقال ریسک
همان‌طور که در تمامی اینکوترمز‌ها از موضوع انتقال ریسک صحبت می‌شود، در تحویل كالا روی اسكله در بندر مقصد، این موضوع اهمیت دارد و به‌طور دقیق، انتقال ریسک فروشنده به خریدار مشخص شده است. درواقع فروشنده زمانی‌که کالا را (به‌صورت تخلیه نشده) به بندر معین رساند، ریسک او تمام می‌شود.
هزینه موارد مختلف
هزینه‌هایی که هرکدام از دو طرف برعهده دارند نیز در تحویل سواحل دریایی (نام بندر مقصد) مشخص شده است. در بخش‌های بعدی به‌طور دقیق، به هزینه‌ها پرداخته‌ایم.
شرایط بیمه و دیگر مسئولیتها
قانون DEQ، دررابطه با مسائل دیگری چون بیمه، ارائه اسناد، تأمین کالا و… قواعدی تعریف کرده است. این قوانین هرکدام از وظایف و تعهدات فروشنده و خریدار هستند که در بخش بعدی به‌تفصیل به آنها پرداخته شده است.
تعهدات و مسئولیت‌های فروشنده و خریدار در اینکوترمز DEQ
فروشنده و خریدار، در ترم تحویل سواحل دریایی (نام بندر مقصد)، مسئولیت‌هایی برعهده دارند. این تهعدات در قرارداد ذکر میشوند و دو طرف ملزم هستند که به آنها عمل کنند. تعهدات در این مورد، به‌شرح زیر هستند:
تأمین کالا
فروشنده موظف است کالا را طبق توضیحات دقیقی که در سیاهه تجاری (یا هر مدرک جایگزین) است، برای خریدار آماده کند. خریدار نیز در مورد این موضوع لازم است مبلغ توافق شده در قراداد فروش را بپردازد.
مجوزها و انجام اعمال تشریفاتی
فروشنده ملزم است تمام مجوزهای مربوط، برای صدور کالا و دیگر موارد را اخذ کند. هم‌چنین در صورت نیاز باید تشریفات گمرکی برای ورود کالا را نیز انجام دهد. در مقابل، خریدار موظف است تشریفات گمرکی مربوط به ورود را انجام دهد و هزینه آن را نیز بپردازد.
حمل و بیمه
فروشنده باید قرارداد معین را در بندر مقصد منعقد کند و هزینه آن را نیز تقبل کند. اگر اسکله‌ای تعیین نشده باشد، فروشنده می‌تواند به انتخاب خود، یک بندر را مشخص کند.
تحویل کالا
فروشنده ملزم است کالا را در زمان معین شده، روی اسکله به خریدار تحویل دهد. خریدار هم باید در همان زمان کالا را تحویل بگیرد.
انتقال ریسک
مسئولیت آسیب دیدن یا از بین رفتن تا زمان تحویل کالا، برعهده فروشنده است. پس از آن، تمامی این مسئولیتها و خطرها به خریدار منتقل می‌شود. خریدار موظف است در مدت توافق شده کالا تحویل بگیرد. در صورت عدم حضور او بدون اطلاع دادن، هرگونه آسیبی که کالا ببیند برعهده خودش است.
پرداخت هزینه‌ها
فروشنده ملزم است هرگونه هزینه‌ای را تا زمان تحویل دادن کالا، تقبل کند. علاوه‌بر این، پرداخت هزینه‌هایی که پیش‌تر گفته شد را نیز برعهده دارد. پس از تحویل کالا، خریدار وظیفه دارد تمامی هزینه‌ها مانند حمل و نقل، انبار و… را بپردازد.
ارائه اطلاعات
فروشنده باید خریدار را از زمان حدودی ورود کشتی مطلع کند. همین‌طور لازم است هر اطلاع مورد نیاز دیگری را در اختیار خریدار قرار دهد. خریدار نیز موظف است وقتی که حق تعیین زمان با او بود، به فروشنده اطلاع‌رسانی کند و او را از موارد و موضوعات لازم، آگاه سازد.
مدرک تحویل کالا
مدرک تحویل کالا روی اسکله در بندر مقصد شامل راه‌نامه دریایی، بارنامه دریایی و… می‌شود. وظیفه تهیه این مدرک برای خریدار، به‌عهده فروشنده است. به‌واسطه این سند خریدار می‌تواند کالا را در بارانداز تحویل بگیرد. اگر دو طرف توافق کرده باشند، این مدرک می‌تواند در قالب یک پیام الکترونیکی باشد.
بررسی کالا و بسته بندی
هزینه بررسی کالا پیش از تحویل دادن برعهده فروشنده است. همین‌طور او موظف است بسته‌بندی و علامت گذاری کالا را به‌گونه‌ای انجام دهد که در شرایط و مراحل حمل و نقل، خللی وارد نشود. در مقابل خریدار ملزم است هزینه بازرسی پیش از حمل کالا را پرداخت کند.
دیگر تعهدات
در صورت نیاز، فروشنده موظف است، تمام مدارک مربوط که در کشور مبدأ صادر یا از آن ارسال میشوند را در اختیار خریدار قرار دهد. چراکه این مدارک ممکن است برای وارد کردن کالا به کشور مقصد احتیاج به ارائه داشته باشند. علاوه‌بر این موضوع اگر خریدار دررابطه با بیمه کالا اطلاعاتی احتیاج داشت، فروشنده باید آنها را برای او مهیا کند.
خریدار وظیفه دارد که هزینه تمام تهیه اسناد و مدارک الکترونیکی را بپردازد و اگر فروشنده از این جهت کمکی کرده باشد، هزینه آن را نیز باید تقبل کند.
شرایط تحویل در قانون DEQ
اینکوترمز DEQ یکی از اینکوترمزهای گروه D است که طبق آن فروشنده مسئولیت تحویل کالا در بندر را برعهده دارد. درواقع فروشنده کالا را آماده برای تخلیه (تخلیه نشده) به خریدار تحویل می‌دهد. تحویل باید در زمان و مکان مشخص شده انجام شود و مقید بودن به این دو موضوع، از مهم‌ترین موارد تحویل کالا روی اسکله در بندر مقصد است.
اتمام ریسک (خطر) فروشنده
همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره کردیم در قانون DEQ یا تحویل در بندر مقصد، ریسک‌های مربوط به کالا تا زمان تحویل در بندر بر عهده فروشنده است. این شامل تمامی هزینه‌ها و خطرات حمل و نقل کالا تا زمانی است که کالا به بندر مقصد می‌رسد. به این معنا که اگر هر اتفاقی برای کالا رخ دهد و حتی از بین برود، مسئولیت آن برعهده خود فروشنده است.
از زمان تحویل در بندر به بعد، مسئولیت تمامی هزینه‌ها و خطرها به خریدار منتقل می‌شود. این شرایط باید در قرارداد فروش به دقت تصریح شود تا ابهامی در مورد مسئولیت‌های مالی و خطرات پس از تحویل در بندر رخ ندهد.
تحویل در اسکله با این که مربوط به اینکوترمز سال 2000 می‌شود، هم‌چنان از روش‌های محبوب معامله‌گران است. چراکه بسیاری از معاملات تجاری از طریق راه آبی انجام می‌گیرند. تمامی موارد فوق لازم است مشخص شوند و در قرارداد کتبی یا معادل آن ذکر شوند. در این‌صورت دو طرف معامله دچار مشکل نمی‌شوند.
