سامانه مودیان، پلتفرمی است که سازمان امور مالیاتی کشور آن را پایه‌گذاری کرده است. این وبسایت فرایند ثبت اظهارنامه مالیاتی، صورتحسابها و فاکتورها را برای اشخاص تسهیل می‌کند. این سامانه در جهت بهبود فرایندهای مالیاتی، به سازمان امور مالیاتی کشور کمک می‌کند. از اهداف این سامانه شفاف‌سازی اطلاعات مالیاتی و پیش‌گیری از فرار مالیاتی است. مدیریت این سازمان برای هر مودی، کارپوشه‌ای ویژه اختصاص داده است. دریچه تجارت در این مقاله توضیحات کاملی در رابطه بخش‌های مختلف این سامانه داده است.
ثبت نام در سامانه مودیان
ثبت نام در سامانه مودیان، پیش‌نیازهایی دارد که باید آن‌ها را انجام دهید. این موارد در 4 مرحله توضیح داده‌ایم:
ثبت‌نام در نظام مالیاتی
برای ثبت نام در این سامانه باید وارد وبسایت درگاه ملی خدمات الکترونیک سازمان امور مالیاتی شوید. آدرس این سایت my.tax.gov.ir است. پس از وارد شدن به صفحه روی گزینه “دریافت اطلاعات کاربری” کلیک کنید.
دریافت گواهی امضای الکترونیکی
گواهی امضای الکترونیکی را می‌توانید از مراکز صدور گواهی دریافت کنید. برای این کار وارد سامانه gica.ir شوید. روی عبارت “درخواست صدور گواهی امضای الکترونیک” کلیک کنید. مراحل ثبت نام و احراز هویت را انجام دهید. در این صورت یک کد رهگیری برای شما ارسال می‌شود. پس از آن شما باید به یکی از دفترهای پیشخوان دولت مراجعه کنید و توکن امضای الکترونیک را بگیرید.
دریافت شناسه یکتا حافظه مالیاتی (از کارپوشه سامانه)
سازمان امور مالیاتی و بانک، طی اجرای قانون پایانههای فروشگاهی تصمیمی گرفتند. طبق این امر، مودیان برای دریافت درگاه‌های پرداخت اینترنتی یا دستگاه کارتخوان (POS) باید در سامانه ثبت نام کنند. سپس شناسه مالیاتی مربوط را دریافت کنند.
شناسه یکتا چیست؟
شناسه یکتای مالیاتی یک کد 6 رقمی است که به مختص حافظه مالیاتی مشخصی است. تمام صورت‌حساب‌های الکترونیکی بعد از صدور، لازم است این کد را داشته باشند. پس از دریافت گواهی امضای الکترونیک، کلی عمومی (Public key) را نیز دریافت می‌کنید. این کلید عمومی را در قسمت شناسه‌های یکتای حافظه مالیاتی در کارپوشه سامانه مودیان وارد کنید.
پس از دریافت این شناسه، با این شناسه به یکی از مراکز پیشخوان دولت بروید و توکن سامانه مودیان را بگیرید.
حافظه مالیاتی به چه معناست؟
حافظه مالیاتی در واقع نوعی حافظه الکترونیکی است که از آن برای نگهداری اطلاعات صورت‌حساب‌های الکترونیکی و انتقال آن به سامانه مودیان استفاده می‌کنند.
همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، هر حافظه مالیاتی، شناسه یکتای منحصر به خود را دارد. سازمان امور مالیاتی این شناسه را تعیین می‌کند. مودی می‌تواند تحت نظارت سازمان، از حافظه مالیاتی استفاده کند. حال این حافظه می‌تواند به شکل سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری باشد.
صورتحساب الکترونیکی در سامانه مودیان
در صورتی که قانون عضویت در سامانه مودیان شامل حال شما باشد، موظف هستید برای فروش تمامی محصولات خود صورتحساب الکترونیکی صادر کنید. اطلاعات این صورتحسابها را باید در زمان معین تهیه و تنظیم کنید. در نهایت هم لازم است که آن را برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنید.
صورتحساب الکترونیکی، شماره منحصربه‌فرد 22 رقمی است که پایانههای فروشگاهی آن را صادر می‌کنند. اطلاعات درج شده در آن، در حافظه مالیاتی فروشنده ذخیره می‌شود.
سازمان امور مالیاتی، مشخصات و اقلام اطلاعاتی صورتحساب الکترونیکی را متناسب با کسب و کار شما تعیین می‌کند. در صورتی که شما از کارتخوان یا درگاه پرداخت الکترونیک به عنوان پایانه فروشگاهی استفاده کنید، رسید الکترونیکی پرداخت خرید، حکم صورتحساب را دارد.
دریافت کردن شناسه کالاها و خدمات جهت صدور صورتحساب الکترونیکی
این شناسه نیز کدی منحصربه‌فرد است متعلق به گروه خاصی از کالا و خدمات است. بار یدریافت این کد وارد آدرس stuffid.tax.gov.ir شوید. از طریق فایل اکسل کد مربوط را پیدا کنید. در صورتی که شناسه داخل فایل اکسل نبود، در سامانه جامع تجارت عضو شوید و در آن شناسه کالا و خدمات مورد نظر را ایجاد کنید.
ثبت اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی در واقع یک کارنامه مالی است. اشخاصی که موظف به ثبت نام در سامانه هستند، این اظهارنامه را به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه می‌دهند. این اظهارنامه حاوی اطلاعاتی است که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:
- درآمدها
- هزینه‌ها
- سرمایه
- استهلاک
- سایر عوامل مربوط به محاسبه مالیات
- اطلاعات شخصی مودیان
چه اشخاصی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟
دو گروه از افراد ملزم به ثبت نام در این سامانه هستند:
- اشخاص حقیقی، صاحب‌‌های مشاغل صنفی و غیر صنفی
- اشخاص حقوقی، شرکت‌های تجاری و اشخاص حقوقی غیرتجاری
طبق بند ج ماده 1 قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان، تمام صاحبان مشاغل صنفی و غیرصنفی و اشخاص حقوقی موضوع فصل‌های چهارم و پنجم باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 03/12/1366 با اصطلاحات و الحاقات بعدی آن، مشمول قانون سامانه مودیان هستند.
پایانه فروشگاهی
پایانه فروشگاهی به هر نرم‌افزار و سخت‌افزاری می‌شود که امکان اتصال به شبکه‌های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور و سامانه مودیان را داشته باشد. موارد زیر هر کدام می‌توانند پایانه فروشگاهی باشند:
- رایانه
- دستگاه کارتخوان
- درگاه پرداخت الکترونیکی
- گوشی هوشمند و…
کارپوشه مودیان
کارپوشه مودیان به عنوان یک کانال ارتباطی میان مودی و سازمان امور مالیاتی است. در این سامانه، هر مودی کارپوشه مخصوص خود را دارد. بعد از ثبت نام کردن در این سامانه، می‌توانید اطلاعات مالی و مالیاتی خود را مشاهده کنید. برای پیگیری فرایندهای مالیاتی می‌توانید خواسته‌هایتان را از طریق کارپوشه به سازمان امور مالیاتی ارسال کنید.
کارپوشه مودیان تنها راه ارتباط میان مودی و سازمان امور مالیاتی است. هنگامی که شما کارپوشه داشته باشید، به این معنا است که شرایط لازم برای پرداخت کردن مالیات را دارید.
طی اجرای قوانین پایانههای فروشگاهی و این سامانه، فروشنگان باید پس از ثبت نام، برای همه فروش‌ها، صورتحساب الکترونیکی صادر کنند. این صورتحساب باید طبق استانداردهای سازمان امور مالیاتی باشد در نهایت هم اطلاعات آن را باید به سامانه مودیان ارسال کنند.
نکات مهم و دیگر موارد سامانه مودیان
اگر شما هم از افرادی هستید که این قانون شامل حالتان می‌شود، باید در سامانه ثبت نام کنید. علاوه بر این لازم است نکات مهم و قوانین را به خاطر بسپارید.
واحدهای صنفی و خرده فروش‌ها، به علت ارتباط مستقیم با مصرف‌کننده نهایی سروکار دارند. ثبت نام نکردن و استفاده نکردن از پایانههای فروشگاهی و صادر نکردن صورتحساب الکترونیکی، در صورتی که مشمول قانون باشید، با متخلف شناخته شدن شما همراه است.
حداکثر تا یک هفته پس از اعلام سازمان مالیاتی فرصت دارید تا در سامانه ثبت نام کنید. در غیر این صورت، اخطار دریافت می‌کنید. پس از یک هفته، مرجع مربوط اخطار کتبی برای شما ارسال می‌کند. پس از آن اگر ظرف 10 روز ثبت نام خود را انجام ندهید، کسب و کار شما تعطیل یا مسدود می‌شود. برای بار اول مدت آن 2 هفته است، اما برای بار دوم از 2 ماه تا 6 ماه می‌تواند باشد. این امر را مرجع مربوط با اعلام به نیروی انتظامی عملی می‌کند. در صورتی‌که مرجع صادرکننده بعد از 15 روز، مجوز تعطیلی واحد متخلف را ابلاغ نکند، سازمان امور مالیاتی این کار را انجام می‌دهد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، سامانه مودیان یک پلتفرم مهم است که برای اشخاص حقیقی و حقوقی مشغول به کسب و کار مالیاتی، خدمات متنوعی را ارائه می‌دهد. با ثبت نام در این سامانه و دنبال کردن قوانین و مقررات آن، می‌توانید فرایندهای مالیاتی خود را بهبود بخشیده و از امکانات الکترونیکی برای انجام کارهای مالیاتی خود استفاده کنید. امیدواریم که با خواندن این مقاله، اطلاعات کافی در خصوص سامانه مودیان به دست آورده باشید.
