اینکوترمز CPT مخفف Carriage Paid to و به معنای کرایه حمل پرداخت شده تا (مقصد تعیین شده) است. طبق این اصطلاح فروشنده موظف است به هزینه خودش کالا را به شرکت حمل و نقل معرفی شده توسط خریدار تحویل بدهد. حمل کننده میتواند شخصی حقیقی یا حقوقی باشد. قاعده CPT برای انواع روش از جمله دریایی، راهآهن، جادهای و… کاربرد دارد.
با توجه به این اینکوترمز، فروشنده باید امور صادرات را انجام دهد و پس از آن، محموله را به حامل تعیین شده تحویل دهد. پس از تحویل دادن کالا، مسئولیتهای او به پایان میرسد. ترم CPT، بهطور معمول، همراه نام مقصد به کار میرود. برای مثال، CPT واشنگتن یعنی فروشنده هزینه حمل و نقل کالا را تا مقصد واشنگتن برعهده دارد.
اینکوترمز CPT و تعهدات فروشنده و خریدار
وظایف و اموری که هر کدام از دو طرف معامله در اینکوترمز CPT، باید آنها را انجام دهند، توضیح دادهایم:
تعهدات عمومی اینکوترمز CPT
فروشنده باید فاکتور فروش را مطابق قرارداد تهیه کند و خریدار در مقابل ملزم است که پرداختی را طبق توافق قرارداد انجام دهد. سندهایی که دو طرف به یکدیگر ارائه میدهند، میتوانند بر اساس عرف، الکترونیکی یا کاغذی باشند.
تحویل کالا
تحویل کالا به متصدی حمل در مبدا (تحویل کالا داخل کامیون، ریل و هواپیما)، از وظایف فروشنده است که طی شرایطی باید آن را انجام دهد. خریدار نیز موظف است محموله را از متصدی حمل، در مکان معین (در صورتی که آن را مشخص کرده باشد) تحویل بگیرد.
انتقال ریسک
تا زمان تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ، فروشنده مسئول هر گونه خطر آسیب دیدن یا از بین رفتن کالا است. زمانیکه او محموله را به متصدی حمل تحویل دهد، تمامی این ریسکها و خطرها به خریدار منتقل میشود.
حمل و نقل
فروشنده مسئول بستن قرارداد حمل و نقل و پرادخت هزینههای آن است. اگر دوطرف نقطه مکانی دقیق را برای تحویل مشخص نکرده باشند، فروشنده باید به انتخاب خود مناسبترین مکان را، برای این کار انتخاب کند. خریدار در رابطه با بستن قرارداد هیچگونه مسئولیتی در برابر فروشنده ندارد.
بیمه کالا
بهطور معمول در قانون CPT، فروشنده هیچ وظیفه در رابطه با بستن قرارداد بیمه ندارد. اما، در صورت درخواست خریدار، فروشنده باید اطلاعات لازم را برای بیمه کردن در اختیار خریدار بگذارد. در نتیجه با این قرارداد بیمه و انجام امور آن، تنها از وظایف خریدار است.
اسناد و مدارک
تهیه سند حمل و نقل مربوط به قرارداد، در صورت عرف بودن و درخواست خریدار بهعهده فروشنده است. مهم است که کالای طبق قرارداد را در سند حمل ذکر کنید. همچنین تاریخ آن را باید برای بازه زمانی مشخص با هم توافق کنید. بهتر است این سند، اثباتی برای مالکیت کالاهایی باشد که متصدی آنها را حمل کرده است. خریدار باید این سند را از فروشنده بپذیرد.
تشریفات گمرکی ورود و صدور
انجام تمامی تشریفات گمرکی صادرات، مالیات، عوارض و… برعهده فروشنده است. در مقابل نیز تمامی تشریفات واردات را نیز خریدار باید انجام دهد. دو طرف ملزم هستند در انجام اینت امور به یکدیگر کمک کنند.
بازرسی، بستهبندی و علامتگذاری
مسئولیت این مورد در قاعده CPT، بهطور کامل بهعهده فروشنده است. بازرسی کالا شامل بررسی وزن، کیفیت و تعداد آن است. خریدار در رابطه با این موضوع هیچ مسئولیتی ندارد.
هزینهها
هز ینههایی که برعهده فروشنده هستند عبارتند از:
- تمام هزینههای مربوط به کالا تا زمان تحویل ( به جز هزینههای خاصی که برعهده خریدار هستند.)
- هزینههای حمل و نقل کالا مانند هزینه بارگیری کالا
- هزینه تخلیه کالا در مقصد (تنها در صورتی که طبق قرارداد برعهده فروشنده باشد.)
- هزینه ترانزیت کالا، از کشورهای مسیر طبق شرایط قرارداد حمل کالا
- هزینه تهیه مدارک اثبات کننده تحویل کالا
- تمام هزینههای عوارض گمرکی و مالیات صادرات
- پرداخت به خریدار (بابت هزینههایی که برای کمک به او متقبل شده است.)
در مقابل خریدار نیز باید هزینههایی بپردازد که شامل موارد زیر میشود:
- تمام هزینههای مربوط به کالا، پس از تحویل گرفتن آن، به جز هزینههای خاصی که فروشنده عهدهدار آنها است.
- هزینه ترانزیت کالا مگر اینکه طبق قرارداد فروشنده مسئول آن باشد.
- پرداخت به فروشنده در صورتی که برای کمک به او در وظایفش هزینهای پرداخت کرده باشد.
- تمام هزینههای واردات، عوارض گمرکی و… شامل حال خریدار میشوند.
تفاوت اینکوترمز CPT و CIF
این دو اینکوترمز را به دلیل شباهتهایی که به هم دارند، با یکدیگر مقایسه میکنیم. در ادامه این مطلب بهطور کامل به این موضوع پرداختهایم. واضحترین تفاوت آن دو در شیوه حمل آنها است، CIF تنها برای حمل و نقل دریایی کاربرد دارد. در این ترم تحویل فروشنده مسئول بیمه و حمل کالا تا کشتی است و بعد از آن مسئولیتها را خریدار برعهده میگیرد. این در حالی است که ترم CPT، شامل انواع حمل و نقل میشود و فروشنده زمانی که به اولین حامل برسد، ریسک و خطرش تمام میشود.
تحویل کالا به حمل کننده در مبدأ در اینکوترمز CPT
موضوعی که در اینکوترمز CPT اهمیت بسیار بالایی دارد، مشخص کردن محل دقیق برای تحویل کالا است. لازم است که تا حد ممکن، در قرارداد نقطه مکانی دقیق را ذکر کنید. ممکن است طی انجام پروسه حمل، چند حمل کننده مسئول انجام این کار باشند. بالطبع هر کدام انجام بخشی از کار را برعهده دارند. به همین دلیل، با تعیین دقیق محل تحویل، میتوانید پروسه را آسانتر کنید.
در این ترم تحویل بیشتر وظایف و تعهدات برعهده فروشنده است. بنابراین احتیاج است در این شرایط فروشنده تجربه بالایی در زمینه حمل و نقل کالا داشته باشد. پیش از انتخاب این اینکوترمز، خریدار و فروشنده لازم است که شرایط خود را بهطور دقیق بسنجند، سپس با شرایط اینکوترمز CPT مورد بررسی قرار دهند.